หลังจากที่น้องหมาของเราคลอดลูกออกมาอย่างปลอดภัยแล้ว ทีนี้ก็ถึงเวลาที่เจ้าของอย่างเราเราจะต้องเตรียมตัวเป็นผู้ช่วยคุณแม่(หมา) กันแล้วล่ะค่ะ …
การดูแลแม่หมาและลูกหมาในขั้นเบื้องต้น เจ้าของจะต้องสังเกตก่อนว่าแม่หมาสามารถเลี้ยงลูกได้เองหรือไม่ ถ้าหมามีสุขภาพร่างกายแข็งแรงปกติดีและยอมให้ลูกๆ กินนม เจ้าของก็เบาใจได้เลยค่ะ เพราะนั่นแสดงว่าเขาสามารถเลี้ยงและดูแลลูกๆ ของเขาได้เอง เจ้าของก็มีหน้าที่แค่ดูแลเขาอยู่ห่างๆ แค่นั้นเอง
… เอ๊ะ ว่าแต่ว่า แล้วเราจะต้องดูแลแม่หมาและลูกหมายังไงให้ถูกวิธีนะ ถ้าอยากรู้ล่ะก็ วันนี้ Dogilike จะพาไปหาคำตอบกันค่ะ ><
ดูแลแม่หมาและเจ้าตัวน้อยยังไงให้สุขภาพแข็งแรง
อาหารสำหรับแม่หมาและเจ้าตัวน้อย :: สำหรับแม่หมาในระยะแรกคลอดนั้น สิ่งที่สำคัญที่สุดที่เจ้าของจะต้องคอยดูแลก็คือ เรื่องของอาหารและน้ำ โดยเฉพาะน้ำนั้นเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ เจ้าของอาจจะให้แม่หมากินน้ำจากขวด โดยให้นำขวดน้ำมาติดไว้ในบริเวณใกล้ๆ แต่ถ้าแม่สุนัขไม่สามารถกินน้ำจากขวดให้น้ำได้ ก็ควรวางชามน้ำไว้ห่างจากที่นอนของแม่หมาและลูกๆ เล็กน้อย เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกหมาคลานลงไปในชามน้ำได้
เช่นเดียวกันการวางชามอาหารสำหรับแม่หมา ควรวางให้ห่างที่นอน เพื่อที่จะง่ายต่อการทำความสะอาดถ้าหากแม่หมากินหกเลอะเทอะ และป้องกันไม่ให้มดหรือแมลงต่างๆ มารบกวน ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อลูกหมาได้
สำหรับการให้อาหารแม่หมานั้น ช่วงหลังคลอด 2 – 4 วันแม่หมาจะมีความต้องการอาหารเพิ่มขึ้น 2 – 3 เท่า จากช่วงก่อนการตั้งท้อง อาหารสูตรที่เหมาะสมกับแม่หมาในช่วงนี้ก็คือ อาหารสูตรลูกสุนัข เพราะอาหารสูตรนี้จะมีพลังงานและสารอาหารมากกว่าสูตรสุนัขโตทั่วไปค่ะ อาจแบ่งให้อาหารน้องหมาเป็น 2 – 4 มื้อ เพื่อให้แม่สุนัขได้รับพลังงานและสารอาหารอย่างเพียงพอตลอดทั้งวัน นอกจากนี้เจ้าของอาจจะเสริมวิตามิน แคลเซียมให้กับแม่หมาอย่างสม่ำเสมอ
ส่วนอาหารสำหรับลูกหมา ลูกหมาควรจะกินนมทุกๆ 2 ชั่วโมง เราจะสามารถสังเกตได้เลยว่าลูกหมาตัวไหนแข่งแรงที่สุดในคอก โดยลูกหมาตัวที่แข็งแรงจะมีลำตัวแน่น ดิ้นเก่ง ร้องเสียงดัง และในทางกลับกันตัวที่อ่อนแอจะนิ่ง ไม่ค่อยคลานไปกินนม ดังนั้นเจ้าของจะต้องคอยดูด้วยว่าลูกหมาตัวไหนแย่งกินนมไม่ทันหรือกินได้น้อย เราก็จะต้องคอยช่วยจับให้เค้าได้กินนมอย่างเพียงพอ
การดูแลรักษาความสะอาด :: ในช่วงแรกเกิด แม่หมาจะใช้วิธีการเลียเพื่อทำความสะอาดตัวให้ลูกหมา และเพื่อช่วยกระตุ้นการขับถ่ายให้ลูกหมา โดยแม่หมาจะนอนนิ่งๆ ให้นมลูกกิน จากนั้นแม่หมาจะเริ่มเลียท้อง – เลียก้นลูก เพื่อกระตุ้นให้ลูกหมาขับถ่าย จะทำแบบนี้อยู่ประมาณ 3 – 4 สัปดาห์ หลังคลอด
ส่วนเรื่องความสะอาดของแม่หมานั้น ถ้าเช็คดูแล้วว่าแม่หมาไม่มีไข้ ก็สามารถอาบน้ำได้เลยค่ะแต่ไม่ควรใช้แชมพู เมื่ออาบน้ำแล้วก็ควรใช้ไดร์เป่าขนให้แห้ง และควรตัดขนบริเวณท้องให้สั้นเพื่อความสะอาดและสะดวกในการให้นมลูกหมาด้วย แต่ถ้าหากเราปล่อยให้แม่หมาสกปรกลูกหมาก็อาจจะติดเชื้อโรคทำให้เป็นโรคผิวหนังได้
พัฒนาการการกินของลูกหมา :: ในช่วงประมาณ 4 สัปดาห์ลูกหมาจะเริ่มเลียนแบบการกินอาหารจากแม่ ช่วงนี้เป็นช่วงที่เหมาะมากๆ ที่เจ้าของจะเริ่มเสริมอาหารอ่อนให้กับลูกหมา โดยอาจจะเริ่มจากการนำอาหารเม็ดแช่น้ำอุ่นให้นิ่มและนำมาบี้ให้แหลก ใส่น้ำต้มสุกเล็กน้อยและวางให้ลูกหมากิน ช่วงแรกลูกหมาอาจจะกินได้ไม่มาก แต่ในเวลาต่อๆ ไปเขาก็จะกินได้มากขึ้นค่ะ ส่วนการให้น้ำกับลูกหมานั้น ต้องใช้ชามก้นตื้น ใส่น้ำแค่นิดเดียวก็พอค่ะ เพราะไม่อย่างนั้นลูกหมาอาจจะลงไปนอนแช่น้ำ หรือถ้าชมก้นลึกเกินไปเวลาลูกหมากินน้ำอาจสำลักน้ำได้ค่ะ อันตรายมากเลยทีเดียวนะคะ ต้องระวังเลยล่ะ!
ส่วนเรื่องความถี่ในการให้อาหารนั้น ลูกหมาควรได้รับอาหารวันละประมาณ 4 มื้อค่ะ และค่อยๆ เพิ่มปริมาณอาหารให้ลูกหมา และค่อยๆ ลดนมแม่ให้เหลือน้อยมื้อลง ซึ่งก็จะสอดคล้องกับธรรมชาติของแม่หมาที่เมื่อลูกหมาอายุได้ประมาณเดือนเศษๆ แม่หมาก็จะเริ่มไม่ค่อยให้ลูกกินนมแล้ว … ส่วนการให้อาหารเม็ดนั้น ให้ค่อยๆ เพิ่มความแข็งของอาหารเม็ดขึ้นเรื่อยๆ และเมื่อประมาณ 2 เดือนลูกหมาก็จะเริ่มกินอาหารเม็ดเองได้แล้วล่ะค่ะ
สังเกตพฤติกรรมของลูกหมา :: เจ้าของสังเกตพฤติกรรมลูกสุนัขในฝูงด้วย เช่น ถ้าอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมเย็นไป ไฟกกให้ความร้อนไม่เพียงพอหรือวัสดุปูรองเปียกคอกแฉะ ทำให้ลูกหมามักจะมานอนกระจุกตัวกัน แต่ถ้าอุณหภูมิร้อนไป ลูกหมาจะนอนกระจายตัวกันและหนีห่างจากแหล่งให้ความร้อนอย่างไฟกก อุณหภูมิสิ่งแวดล้อมนั้นมีผลต่อสุขภาพลูกหมามากเลยทีเดียว เพราะถ้าอุณหภูมิเย็นไป ลูกหมาเล็กๆ ซึ่งสูญเสียความร้อนจากร่างกายได้ง่ายอยู่แล้ว อาจมีอุณหภูมิร่างกายต่ำจนเกินไป อาจทำให้เสียชีวิตได้ค่ะ
อ่อ!! และที่สำคัญที่จะลืมไม่ได้เลยก็คือ ในช่วง 40 – 45 วันลูกสุนัขควรเริ่มทำวัคซีนเข็มแรกและเข็มต่อไปตามลำดับค่ะ …
… การดูแลแม่หมาหลังคลอดและการดูแลลูกหมาไม่ใช่เรื่องยากเลยใช่ไหมล่ะค่ะ แค่เจ้าของต้องศึกษาข้อมูลให้ดี และเตรียมตัวให้พร้อมก็แค่นั้นเอง แค่นี้เราก็สามารถดูแลแม่หมาและลูกหมาได้อย่างถูกวิธีแล้ว รับรองได้เลยค่ะว่า ถ้าดูแลกันอย่างใกล้ชิดและถูกต้องถามวิธีนี้ ลูกหมาของเพื่อนๆ จะต้องโตขึ้นมาเป็นน้องหมาที่แข็งแรงน่ารักแน่นอนเลยล่ะค่ะ
บทความโดย : Dogilike
ภาพประกอบ:
http://www.serious-dog-training.com/how-to-start-feeding-puppies/
http://www.petpuppie.com/newborn-german-shepherds
http://www.globalpetsupply.com/Pet_Food.html
http://guidetohealthydogs.com/
http://www.foodsafetynews.com/contributors/james-andrews/99/page3
http://www.pugdogpage.com/pug-puppy-care/